Dilde yer alan tat tomurcuklarının çeşitli nedenlerden dolayı yok olması sonucunda dilin yüzeyinde parlak kırmızı ya da sarımsı renkteki çeşitli çizgi ve şekiller ortaya çıkar. Bu şekilde coğrafik şekilleri, haritaları andırmaktadır. Bu nedenle bu hastalığa Harita dil hastalığı adı verilmiştir. Dilde oluşan şekil ve çizgiler genellikle dilin yan yüzeylerinde ya da sırt tarafında ortaya çıkarlar. Bu şekiller ya da çizgiler zaman içinde değişiklik gösterebilir.
Harita dil hastalığı toplumun yaklaşık olarak %3’ünde görülmektedir. Kadınlarda görülme olasılığı erkeklere göre biraz daha fazladır. Çocuklarda da ortaya çıksa da genellikle 40 yaş üstü insanlarda ortaya çıkmaktadır. Bu hastalığın hangi nedenden dolayı ortaya çıktı kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda genetik etkenlerin, yapısal bozuklukların ve çeşitli nedenlerin bu rahatsızlığın ortaya çıkmasında rol oynadığı tahmin ediliyor.
Coğrafik dil hastalığının ortaya çıkmasında stres, vitamin eksikliği, alerjik sendromlar, hormonsal değişimler gibi nedenlerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca sedef hastalığının coğrafik dil hastalığının ortaya çıkmasında ciddi derecede etkili olduğu bilinmektedir. Yapılan araştırmalara göre sedef hastası olan bireylerde normal bireylere göre bu hastalığa daha sık rastlanmaktadır. Bazı araştırmacılar harita dil hastalığını sedef hastalığının oral sonuçları olarak adlandırıyor.
Harita Dil (Coğrafik Dil) Belirtileri Nelerdir?
Harita dil ya da coğrafik dil belirtileri şu şekilde özetlenebilir.
- Dilin çeşitli kısımlarında ortaya çıkan yanmalar
- Beyazımsı renkte olan tümsekler
- Belirli bir zaman içinde dilin birçok farklı bölgesinde ortaya çıkan ve kendiliğinden geçen tümsek ya da çökükler
- Dilin çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan ve daha sonra büyüyen ya da küçülen yama şeklindeki şekiller
Yukarıdaki belirtilerin şiddetini artırması ya da harita dil hastalığının ortaya çıkmasında sigara içmek, aşırı baharatlı ya da asitli gıdaları tüketmek, çok sıcak bir yemeğin direk dile temas etmesi, çeşitli diş macunları etkilidir. Ayrıca çeşitli gıdaların tüketilmesi ya da bazı maddelerin dile temas etmesi sonucunda da bu hastalık ortaya çıkabilir.
Harita Dil (Coğrafik Dil) Tedavisi Nasıl Olur?
Harita dil hastalığı için kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Genellikle bu hastalık zaman içinde kendiliğinden geçmektedir. Ancak ne zaman geçeceğine dair kesin bir tarih ya da zaman yoktur. Bu süreci tahmin etmek oldukça güçtür. Coğrafik dil hastalığı yaşamınızın bir bölümünde ortaya çıkabilir ve belirli bir zaman sonra kendiliğinden geçebilir. Ancak bu hastalık ilerleyen süreçler içinde tekrar da edebilir. Bu nedenle bu hastalığın ortaya çıkmasında ya da semptomların şiddetlenmesinde etkili olan durumlardan kaçınmak gerekir.
Coğrafik dil hastalığında dilde meydana gelen değişimler gözle görülebilir ve seviyede olduğundan diş hekimleri bu hastalığın teşhisini kolaylıkla koyabilir. Daha sonra bu hastalığın neyden kaynaklandığını araştırmaya başlayacak ve ona göre nedeni ortadan kaldırmaya yönelik bir tedavi süreci planlanacaktır. Bu tedavi sürecinde genellikle çeşitli ilaçlar kullanılacaktır. Mantar ya da bakteri oluşumunu önlemek ya da oluşan mantarları giderebilmek için antikandidal tedavi veya antiseptik solüsyonlar kullanılabilir.
Harita dil hastalığı tedavi edildikten sonra ilerleyen süreçlerde tekrardan ortaya çıkabilir. Ancak yine kendiliğinden ya da gargara, ağrı kesici ilaçlar, ağız suyu, B vitamini takviyesi, çinko takviyesi gibi çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilir.